Oplevering: Scheepvaartmuseum Amsterdam
Aan het Kattenburgerplein 1 te Amsterdam ligt ‘’s Lands Zeemagazijn’, beter bekend als het gebouw waarin Het Scheepvaartmuseum Amsterdam is gevestigd. Hylkema Erfgoed is al enige tijd betrokken bij het museum: eerder waren wij verantwoordelijk voor de conditiemeting volgens de NEN 2767 in 2019 en een quickscan voor het gevelonderhoud in 2020. In 2021 werden wij opnieuw gevraagd voor het maken van het bestek en tekeningen voor het groot onderhoud van de buitengevels, en het technisch toezicht en directievoering. De werkzaamheden zijn in maart 2022 van start gegaan. Afgelopen 23 november werden de laatste geveldelen opgeleverd.
Gebouw in het water
De uitdagingen bij deze opdracht zaten hem onder meer in het plaatsen van de steigers: het fundament van het Scheepvaartmuseum staat in het water onder de voetingen. Dit zijn de schuin aflopende gemetselde delen van de plint van het gebouw. Om steigerwerk hierop te kunnen plaatsen zijn speciale stalen consoles gemaakt, die in het metselwerk werden bevestigd. Al het hiervoor benodigde materieel moest per boot worden aangevoerd.
Het steigerwerk is in fases per gevel geplaatst, om zo min mogelijk overlast te veroorzaken. Tijdens de werkzaamheden kon het museum gewoon geopend blijven voor bezoekers en evenementen.
Groot onderhoud
De werkzaamheden aan het casco waren grootschalig en veelzijdig. Het bruto geveloppervlak van het gebouw met in blokverband gepleisterd metselwerk beslaat zo’n 7000 m2. De werkzaamheden omvatten in de eerste plaats het herstel aan het pleisterwerk. Het pleisterwerk werd daartoe gereinigd, en scheuren en andere beschadigingen hersteld en bijgekleurd. Er is gepatineerd schilderwerk toegepast bij het herstel van deze schade, gebruik gemaakt van een dampopen minerale verf om het karakter van de gevel te behouden. Ook het schilderwerk van de meer dan 300 ramen en meer dan 50 deuren is uitgevoerd. Daarnaast zijn gootlijsten, gevelankers en dakkapellen geschilderd en is de dakbedekking -bestaande uit gesmoorde oudhollandse pannen- nauwkeurig nagekeken en waar nodig hersteld.
Hout- en schilderwerk timpanen
Aan alle gevels bevinden zich timpanen. In het timpaan aan de westkant bevindt zich een kleurrijke eikenhouten beeldengroep, met het wapen en motto van het Koninkrijk der Nederlanden. Deze beeldengroep vertoonde scheuren in het hout en beschadigde verflagen. Deze schade is hersteld door de aangetaste delen uit te frezen en op te vullen met epoxy. De beeldengroep is vervolgens weer voorzien van een nieuwe (goud)verflaag. Aan de oostgevel zijn het uurwerk en vlakke schildering weer in ere hersteld, en aan de noord- en zuidgevel de witgeschilderde beeldengroepen.
‘NEGEN MAENDEN’
In de noordgevel zijn in de gevel een tweetal teksten uitgehakt in de hardsteen platen in de blinde vensters. De letters zijn weer zorgvuldig ingekleurd en de tekst luidt: ‘S’LANTS MAGAZYN GEBOVWT INT IAER 1656’ en ‘TOT GEBRVYCK GEBRAGT IN NEGEN MAENDEN’ Toevallig: ook het uitvoeren van de afgelopen werkzaamheden heeft precies 9 maanden tijd in beslag genomen!
Bart van Rossum, Bouwkundig Adviseur bij Hylkema Erfgoed: “Het was mooi om bij de werkzaamheden betrokken te zijn van opname tot oplevering. Met name door de inspanningen en kunde van de aannemer is het werk kwalitatief goed én binnen de gestelde tijdsperiode uitgevoerd.”
